Na portalu Alternativne televizije je 26.2.2022. godine objavljen članak sa naslovom:

Putina prikazuju kao Hitlera, a u javnost plasiraju fotografije stare četiri godine

U članku se navodi da se na društvenim mrežama mnogi lažni snimci i fotografije pogrešno predstavljaju kao da prikazuju sukob u Ukrajini. Kao primjer, navodi se fotografija žene čija je glava u zavojima, a koju su objavili mnogi svjetski mediji nakon vazdušnog napada ruskih snaga na grad Čugujiv. ATV u članku tvrdi da je fotografija nastala prije četiri godine i da prikazuje ženu povrijeđenu u eksploziji plinske boce. Članak su prenijeli Alo (.ba), Prijedor24 i Crni bombarder.

Zapad tvrdi kako je njeno ranjavanje posljedica raketiranja ruskih snaga, međutim, istina je sasvim drugačija.

Fejsbuk stranica “Srpska inicijativa”, objavila je navedenu fotografiju te iznijela dokaz o tome da se radi o lažnoj fotogfrafiji koju je na svom tviter nalogu objavio navodno novinar Slobodan Georgiev.

On je uz opis iste napisao: “Slika Putinovog rata”, te se tako propisno obrukao ali se i sam svrstao u red onih koji podržavaju zapadnu propagandu.

Naime, fotografija datira još iz 2018. godine. Jeste iz Kijeva, ali ne pogođenog vojnom operacijom Rusije. Žena je povrijeđena nakon eksplozije plinske boce koja se dogodila u stanu do njenog.

Objava koja se pominje u članku odnosi se na tweet direktora TV Newsmax Adria Slobodana Georgijeva, koji je 24. februara podijelio fotografiju povrijeđene žene uz opis „Slika Putinovog rata“. Jedan od korisnika je u komentaru napisao da je riječ o „eksploziji plinske boce od pre 4 godine“, uz screenshot poruke u kojoj se na njemačkom jeziku tvrdi da je u pitanju „lažno izvještavanje sa slikama iz 2018“. Tweet Slobodana Georgijeva, kao ni komentar korisnika „Sevastokrator”, više nije dostupan, a screenshot komentara ovog korisnika ATV je objavio kao naslovnu fotografiju.

Dok se u članku ATV-a tvrdi da se eksplozija 2018. godine, u kojoj je navodno povrijeđena žena sa fotografije, desila u Kijevu, u nekim objavama na Twitteru (1) te na nekoliko Facebook profila  (1, 2) uopšte nije navedeno mjesto, dok se u Twitter objavi na profilu BALTERNATIVA Deutschland  navodi da se eksplozija desila u ruskom gradu Magnitogorsk.

Šta su činjenice?

Navode da je fotografija iz 2018. godine opovrgao je AFP na njemačkom, ali i druge fact-checking platforme širom svijeta (Matilda, Facta), te Istinomer i Raskrikavanje na našem govornom području.

Rusija je rano ujutro 24. februara otpočela napad na Ukrajinu. U vazdušnom napadu na grad Čugujiv u harkovskoj oblasti oštećen je stambeni kompleks. Kako su izvijestili zvanični ukrajinski izvori, tom prilikom je poginula jedna osoba.

Žena koja se vidi na fotografiji je Ukrajinka Olena Kurilo. Nju je fotografisao Wolfgang Schwan 24. februara 2022. godine.

Pretragom preko sajta tineye.com, novinari/ke Raskrikavanja utvrdili su da se ova fotografija prvi put na internetu pojavila 24. februara ove godine, i to u tekstu portala Vice koji govori o napadu Rusije na Ukrajinu. U opisu fotografije navodi se da prikazuje ženu povrijeđenu nakon vazdušnog napada na stambeni kompleks u gradu Čugujiv u harkovskoj oblasti. Ispod fotografije je navedeno i da je kupljena preko servisa Getty Images, a da ju je Schwan napravio za agenciju Anadolija.

Na Instagram nalogu ovoga fotografa, zajedno sa još nekoliko drugih, objavljena je fotografija iste žene u krupnom planu. U opisu se navodi ista lokacija, kao i podatak da je fotografija nastala u petak ujutru 24. februara.

Na YouTube kanalu agencije Anadolija objavljen je snimak u kome fotograf Wolfgang Schwan opisuje situaciju u ovom gradu nakon vazdušnog napada, te kako je nastala fotografija. On, takođe navodi da je riječ o učiteljici iz ove oblasti. Fotograf Alex Lourie je takođe za BBC pričao kako ju je upoznao. On u videu navodi da je povrijeđena tako što je na nju pao dio ogledala.

Olena Kurilo je nešto kasnije o svemu što je doživjela govorila za medije. U snimku nema više zavoj oko glave, ali se vide povrede, a snimak sa prevodom moguće je pronaći na YouTube kanalu Večernjeg lista.

Snimci nastali 24. februara u Čugujivu jasno pokazuju da se zgrada koja se vidi u pozadini Olene Kurelo nalazi u tom gradu.

Eksplozija gasa u gradu Magnitogorsk dogodila se 31. decembra 2018. Tom je prilikom poginulo više osoba. O ovome su pisali brojni svjetski mediji i moguće je pronaći veliki broj fotografija. Na prvi pogled jasno se vidi da nema nikakve sličnosti između zgrade porušene prilikom eksplozije i one koja se nalazi iza Kurelo.

Slika: Zgrada u gradu Čugujiv porušena u vazdušnom napadu 24. februara (Screenshot videa objavljenog na YouTube kanalu) 

Slika: Zgrada porušena 2018. u eksploziji plina objavljena na portalu Newsweek (STR/AFP/GETTY IMAGES)

Tvrdnju da je fotografija povrijeđene žene nastala 2018, koju je prvobitno objavio Twitter korisnik Sevastokrator, ocjenjujemo kao lažnu vijest. Ostala pojavljivanja dobijaju ocjenu prenošenje lažnih vijesti.