Na portalu Web tribune, 3. februara 2022. godine objavljen je članak opremljen naslovom u kom se najavljuje “šok poruka iz Moskve”:

ŠOK PORUKA IZ MOSKVE: Prvo povucite vojsku iz Teksasa, Kosova, Hrvatske i BiH pa da razgovaramo …

Portali Doznajemo i Crni bombarder objavili su iste članke sa identičnim naslovima, dok su portali Nacionalist i Srbija javlja u svojim naslovima naveli da je u pitanju “šok poruka iz Rusije”. Ovakvi naslovi navode na zaključak da je Rusija nekome uputila zvaničnu poruku sa sadržajem navedenim u naslovima.

Na drugim portalima, poput tabloida Alo i Informer iz Srbije, u naslovima se navodi i da je “oštra poruka” upućena “Amerikancima”, odnosno “Vašingtonu”:

OŠTRA PORUKA ZA AMERIKANCE IZ MOSKVE: Povucite vojsku sa Kosova, pa da razgovaramo (Alo, 3.2.2022)

IDEMO OVAKO, RUSIJA ĆE POVUĆI VOJSKU SA KRIMA, A AMERI ZATVORITI BONDSTIL I NAPUSTITI TEKSAS! Moskva skinula rukavice, poruke Vašingtonu su… (Informer, 4.2.2022)

Svi ovi naslovi impliciraju da je Rusija poslala zvaničnu poruku Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) sa zahtjevom da povuku vojsku iz Teksasa, sa Kosova, kao i iz Hrvatske i BiH.

Šta su činjenice?

U svim člancima se prenose izjave ruskog vojnog analitičara Konstantina Sivkova. On je govorio o odgovorima SAD-a i NATO alijanse na zahtjeve koje im je uputila Rusija u vezi sa trenutnom situacijom u Ukrajini. U članku, Konstantin Sivkov, potpisan kao “ruski ekspert”, iznosi svoje viđenje dokumenata koje je objavio španski list El Pais, u kojima SAD i NATO Rusiji nude “dijalog o kontroli naoružanja i merama za sprečavanje incidenata u zamenu za deeskalaciju u Ukrajini i povlačenje ruskih trupa i mirovnih snaga sa Krima, Pridnjestrovlja, Južne Osetije i Abhazije”.

Članak sa izjavama Konstantina Sivkova, ruskog specijaliste za vojna i geopolitička pitanja, objavljen je izvorno 2. februara 2022. godine na portalu Sputnik, odakle su ga prenosili i svi ranije pomenuti portali uz svoje naslove. U članku se navodi:

Kao što SAD traže od Rusije da povuče vojsku sa Krima, tako Moskva može da zahteva od Vašingtona povlačenje trupa iz Teksasa. Ako Vašington traži povlačenje mirovnjaka iz Pridnjestrovlja, Rusija može zatražiti zatvaranje Bondstila na KiM i povlačenje trupa iz te južne srpske pokrajine.

Tako je ruski ekspert Konstantin Sivkov prokomentarisao odgovor SAD i NATO-a na predloge Rusije o bezbednosnim garancijama, koje je objavio španski list „Pais“.
(…)
„Priznali smo Južnu Osetiju i Abhaziju, gde imamo svoje baze zasnovane na dogovoru o međusobnoj saradnji, dok samo u Pridnjestrovlju imamo mirovnjake…Zato sada i mi možemo da kažemo — hajde, mi ćemo povući trupe iz Pridnjestrovlja, iz Južne Osetije i Abhazije, ali vi obnovite Jugoslaviju u potpunosti. Povucite svoje trupe iz Hrvatske, iz Bosne i Hercegovine, sklonite trupe sa KiM, koje ste takođe bombardovali i čije ste separatiste naoružavali. Hajde, da počnemo od toga“, ističe Sivkov.

U članku portala Sputnik, te u svim drugim pomenutim člancima, navodi se da Sivkov smatra da “Moskva može da zahteva od Vašingtona povlačenje trupa iz Teksasa”, te da “Rusija može zatražiti zatvaranje Bondstila na KiM i povlačenje trupa iz te južne srpske pokrajine”.

Ne postoje, dakle, nikakve “poruke za Amerikance iz Moskve”, odnosno niko iz Rusije nije zvanično zatražio od Sjedinjenih Američkih Država da “povuku vojsku iz Teksasa, Kosova, Hrvatske i BiH”, kako se zaključuje iz ranije navedenih naslova. Iz teksta je jasno da se radi o izjavama analitičara, a ne zvaničnika.

Također je jasno i da se radi o izjavi u kojoj se govori o hipotetskoj situaciji, odnosno o tome da Rusija “može” nešto tražiti, a ne i da će to uraditi ili da je već uradila. Ipak, u naslovima pomenutih portala, izjava je netačno formulirana tako da izgledao kao nečiji zahtjev, što nije njen originalni oblik.

Članak je na portalu Sputnik, za razliku od portala koji su prenijeli članak, opremljen naslovom iz kojeg je jasno da se radi o hipotetskoj tezi, a ne zahtjevu, te u kom ne postoje navodi o porukama iz Moskve ili Rusije prema “Amerikancima” ili Vašingtonu:

Ako Rusija treba da povuče vojsku sa Krima, Amerikanci treba da napuste Teksas i zatvore Bondstil

O kom dokumentu je Sivkov govorio?

Sukob između Ukrajine i Rusije počeo je 2014. godine, kada je bivši ukrajinski proruski orijentisan predsjednik Viktor Yanukovych skinut sa vlasti zbog odluke da odbije potpisati sporazum o približavanju Evropskoj uniji, navodi Al Jazeera u članku od 25. januara 2022. godine. Rusija je, navodi se, na skidanje Yanukovycha sa vlasti zbog njegovih ambicija za približavanje Rusiji umjesto EU  odgovorila aneksijom poluostrva Krim, te pružanjem podrške pobunjeničkoj grupi na istoku Ukrajine. Ukrajina i Zapad optužili su Rusiju, navodi Al Jazeera, da je ovu grupu podržala vojno, ali je Rusija to negirala. S druge strane, Rusija je kritikovala SAD i NATO zbog obezbjeđivanja oružja i provođenja zajedničkih vježbi u Ukrajini.

Tokom 2014. godine vođeni su i oružani sukobi između Ukrajine i proruskih separatista na istoku zemlje, u kojima je živote izgubio veliki broj ljudi. Nakon pet mjeseci oružanog sukoba, Ukrajina i separatisti potpisali su u septembru 2014. godine Minski sporazum čije su odredbe uključivale razmjenu zarobljenika, dostavu humanitarne pomoći i povlačenje teškog naoružanja, navodi se u članku Reutersa objavljenom u decembru 2021. godine. U februaru 2015. godine potpisan je sporazum Minsk 2, čije su odredbe, između ostalog, uključivale i povlačenje stranih trupa iz Ukrajine, vraćanje kontrole nad državnim granicama ukrajinskoj vladi, te povlačenje teškog naoružanja, objašnjeno je u članku. Većina odredbi nikada nije implementirana, te su sporadični sukobi nastavljeni.

Značajan elemenat ovog sukoba je činjenica da Rusija ne želi dozvoliti da Ukrajina postane članica NATO alijanse, što je Rusija i zahtijevala u decembru 2021. godine. Rusija je, takođe, započela gomilanje svojih trupa na granici sa Ukrajinom, zbog čega se vjeruje da planiraju oružani sukob sa Ukrajinom, navodi se u pomenutom članku Al Jazeere.

Kako se navodi u članku od 2.2.2022. španskog lista El Pais, SAD i NATO odbili su zahtjev Rusije iz decembra 2021 i potpisivanje bilateralnog sporazuma o bezbjednosti u Evropi sa Rusijom, kao i zatvaranje vrata budućem uključivanju Ukrajine u NATO. To se, tvrdi El Pais, navodi u dva povjerljiva dokumenta koja su Washington i NATO poslali Moskvi, a u čiji je posjed ovaj medij došao.

Prema članku ruske novinske agencije TASS od 2. februara 2022. godine, “SAD i NATO ponudili su Moskvi dijalog o kontroli naoružanja i mjerama za sprječavanje incidenata u zamjenu za deeskalaciju u Ukrajini i povlačenje ruskih trupa i mirovnih snaga sa Krima, Pridnjestrovlja, Južne Osetije i Abhazije.”

Komentarišući navode iz dokumenata, Sivkov daje pomenute izjave o hipotetičkom scenariju u kom Rusija može od SAD-a i NATO-a tražiti da uklone svoje trupe iz određenih oblasti, jednako kao što one to traže od Rusije.

Ne radi se, dakle, ni o kakvoj službenoj “poruci iz Moskve”, već o hipotetičkoj situaciji o kojoj govori jedan ruski analitičar.

Shodno činjenicama, manipulativne naslove u kojima se prenosi dio pogrešno formulisane izjave, te kojima se implicira da se radi o zvaničnoj poruci, ocjenjujemo kao klikbejt i dezinformaciju.

(Raskrinkavanje.ba)